Werkpakket 7: Het juiste midden

We werken als overheid vanuit een aantal belangrijke waarden. We willen betrouwbaar zijn, slim met maatschappelijke middelen omgaan en er daarmee zijn voor iedereen die ons nodig heeft.

Steeds meer zien we echter dat het voorkomen van willekeur ook op gespannen voet staat met maatwerk. Dat een focus op rechtmatigheid soms onrechtvaardig uitwerkt en dat een focus op efficiency er niet altijd tot leidt dat opgaven opeens beter betaalbaar worden. De wereld vraagt steeds meer wendbaarheid en flexibiliteit - maar hoe houden we onze waarden daarin overeind?

Hieronder vind je op volgorde van boven naar beneden: 

  • Het animatiefilmpje: Het juiste midden
  • Vijf werkplaten om samen de verdieping in te zoeken
  • Tien denk- en doekaartjes om zelf mee aan de slag te gaan

Animatiefilmpje

Elders afspelen: https://vimeo.com/891581893

Werkplaten

Breed kijken

Met deze werkplaat word je uitgenodigd een casus in te brengen en de verschillende invalshoeken te belichten en blijvend aandacht te geven.

Een uitnodigende omgeving voor het juiste midden

Welke context beïnvloedt jou en jullie gedrag? Wat lijkt vooral belangrijk? Met deze werkplaat breng je (samen) in beeld welke aspecten dat allemaal zijn, hoe de balans is en waar de mogelijkheden zitten om dat te beïnvloeden.

Een uitnodigende omgeving om te doen wat werkelijk helpt

Welke prikkels ervaren we om vooral te doen wat hoort? En welke prikkels om vooral te doen wat helpt? En wat kunnen wij daar zelf aan doen? Deze werkplaat is een variant op de vorige.

Zoek de verschillen

Een plaat om het gesprek te voeren over mooie voorbeelden van het juiste midden en de voorbeelden waar we juist buikpijn van kregen. Waarin zitten de verschillen?

Een casus: hoe is de balans

Een praatplaat om een casus in te brengen en samen te onderzoeken hoe de balans is tussen rechtmatigheid, doelmatigheid en doeltreffendheid. Ook leuk om te zien hoe ieder dat afzonderlijk invult en er daarna het gesprek over te voeren.

Denk- en doekaartjes

Overige vragen bij het filmpje

Belangelijker dan het gebruiken van alle werkmaterialen is natuurlijk het onderlinge gesprek. Hieronder nog een aantal losse vragen die je hierbij kunnen helpen:

  • Een zeer belemmerend denkpatroon bij het werken volgens de bedoeling is angst voor precedent werking. Het voorkomen van willekeur staat vaak op gespannen voet met maatwerk, en zorgen over precedent werking. Maar kloppen de aannames en zorgen hierover wel?
  • Waar heb jij wel eens gemerkt dat door je aan de voorgeschreven oplossing te houden, de waarde uit het oog werd verloren die we wilden creëren?
  • In welke is ons vakmanschap gekoppeld aan de verschillende perspectieven van de verschillende stakeholders?
  • In welke mate is ons vakmanschap gekoppeld aan meerdere perspectieven en het zoeken naar het juiste midden van verschillende waarden?
  • Welke waarden hebben bij onze besluitvorming de overhand? En kloppen die in het licht van de grotere bedoeling van goede overheidszorg?
  • Welke waarden wegen in de context van onze maatschappelijke opgaven mee? En zijn die in balans met elkaar?
  • De taakopvatting van de ambtenaar. Uiteindelijk ben je er als ambtenaar voor de samenleving en vraagt dit dus een sterke morele grondhouding. Je hebt de plicht om te handelen als de uitwerking van regelgeving in de praktijk tot ongewenste uitkomsten leidt. Wat doe je als dat niet zo is? Wat heb je nodig om vanuit deze morele grondhouding te kunnen handelen?
  • Wat zou er veranderen als we komende week de volgende vraag centraal stellen: Wat willen we bereiken, wat is de bedoeling, is dat het startpunt van het gesprek dat we nu voeren?